Τρίτη 23 Μαρτίου 2010

ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Η διεθνή αρθρογραφία επιμένει και οι αποδείξεις ποια δείχνουν ότι οι οικονομικές επιπτώσεις της μεγάλης αύξησης της τιμής πετρελαίου θα μας οδηγήσει σε μια νέα διεθνή ύφεση τα επόμενα χρόνια.
Η κορύφωση της ζήτησης του πετρελαίου έρχεται και αυτό δεν είναι καλό νέο.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ
Πιθανά, δεν θα μπορείτε να το θυμηθείτε, αλλά στις αρχές τις δεκαετίας του 2000 (στην περίοδο της κρίσης των εταιρειών dot.com) η τιμή του πετρελαίου είχε φτάσει τα 12 δολάρια και στο τέλος της δεκαετίας το καλοκαίρι του 2008 έφτασε τα 147 δολάρια. Φυσικά θα αναρωτιέστε γιατί συνέβη αυτό.
Όταν το πετρέλαιο ξεπέρασε τα 120 δολάρια το βαρέλι τον Μάιο του 2008 οι πετρελαιάδες γνώριζαν ότι θα μπούμε σε μπελάδες. Οι τιμές του πετρελαίου είχαν ήδη τετραπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια, και δεν είχαν βάλει νέες πηγές σε παραγωγή. Η παραγωγή βρίσκονταν στα 74 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως και η περίπτωση να βρεθούμε σε κοντά στην κορύφωση της παραγωγής πλησίαζε.
Εξέχοντες επιστήμονες των πετρελαίων προέβλεψαν όταν θα αυξάνονται τιμές θα μας οδηγούν σε μείωση της κατανάλωσης. Στην πραγματικότητα όμως στην προηγούμενη κρίση μόνο το 15% οφείλεται σε μείωση της ζήτησης σε βενζίνη. Το άλλο 85% χάθηκε από τον εμπορικό και τον βιομηχανικό τομέα όπως καύσιμα αεριωθούμενων, αποστάγματα, φωτιστικό πετρέλαιο, πρώτες ύλες πετροχημικών, λιπαντικά, κεριά, άσφαλτο και διάφορα άλλα προϊόντα.
ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Πληροφορίες από διαφορετικές πηγές φθάνουν καθημερινά ότι η νέα ενεργειακή κρίση φθάνει συντομότερα. Οι πιο πρόσφατες λένε τα εξής:
Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg ανέφερε ότι η Σαουδική Αραβία συμφώνησε να διπλασιάσει τις εξαγωγές πετρελαίου προς την Ινδία που μπορεί να φθάσουν και τα 866 000 βαρέλια ημερησίως. Οι δε ποσότητες που παράγονται μέσα στην Ινδία φέτος θα φτάσουν στα ανώτερα επίπεδά τους. Αν υπολογίσουμε και την αύξηση των εξαγωγών της Σαουδικής Αραβίας προς την Κίνα οι οποίες αυξάνονται κάθε χρόνο κατά 11-12% και σήμερα ανέρχονται στα 1 εκατομμύριο βαρέλια τότε η πίεση στην παραγωγική ικανότητα της χώρας θα αγγίξει τα ανώτατα όριά της.
Επιπλέον στην Κίνα, οι πωλήσεις των αυτοκινήτων διπλασιάστηκαν τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και με συνολική αύξηση την προηγούμενη χρονιά κατά 83%.
Το Reuters ανέφερε ότι η κρατική εταιρεία πετρελαίου του Μεξικού PEMEX είχε ζημιές 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια. Η πτώση της παραγωγής πετρελαίου και τα αντίστοιχα κέρδη από την διύλιση η εταιρεία οδηγείται στην καταστροφή. Έτσι ποσότητες που υπολογίζονταν ότι θα είναι διαθέσιμες τα επόμενα χρόνια όχι μόνο μειώνονται αλλά και διαθέσιμα κεφάλαια για έρευνα αδυνατούν οι εταιρείες να διαθέσουν.
Σε μία νέα μελέτη, επιστήμονες από το Κουβέιτ με επικεφαλής τον Ibrahim Nashawi χρησιμοποιώντας ένα νέο μοντέλο, οι επιστήμονες αξιολόγησαν τις τάσεις της παραγωγής 47 μεγάλων πετρελαιοπαραγωγών χωρών. Οι εκτιμήσεις είναι ότι η παγκόσμια συμβατική παραγωγή αργού πετρελαίου θα κορυφωθεί το 2014 σχεδόν μια δεκαετία νωρίτερα από το αναμενόμενο.
Καθώς φτάνουμε κοντά στην κορύφωση της παραγωγής κάποια στιγμή μεταξύ του 2012 που είχα αναφέρει σε παλαιότερα άρθρα και του 2014 σύμφωνα με την τελευταία μελέτη ή ακόμα και την πρόβλεψη του Branson για το 2015 η κατάσταση στις ανεπτυγμένες χώρες θα γίνεται ακόμα πιο αφόρητη.
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Τα προβλήματα αρχικά παρουσιάστηκαν στον μεγαλύτερο εισαγωγέα ενέργειας της Ηνωμένες Πολιτείες. Μπορεί η χρηματοοικονομικοί κολοσσοί να ‘δοκιμάζουν’ την Ελλάδα αλλά ας δούμε τι συμβαίνει στις Η.Π.Α. Εκεί τυπώνουν δολάρια με απίστευτους ρυθμούς με αυτόν τον τρόπο η Fed έχει αγοράσει 1,75 τρισεκατομμύρια δολάρια χρέους πέρυσι.
Οι χώρες που ακολούθησαν ήταν χώρες που δεν παράγουν ενέργεια και έχουν ευάλωτες οικονομίες. Χώρες που φαίνεται ότι θα αντιμετωπίσουν προβλήματα θα είναι οι χώρες που από παραγωγές έγιναν εισαγωγής όπως η Βρετανία.
Πολύ απλά η αύξηση της τιμής του πετρελαίου το 2008 οδήγησε σε συρρίκνωση τις ανεπτυγμένες οικονομίες του κόσμου. Τα 147 δολάρια το βαρέλι (Ιούνιος 2008)έχουν προκαλέσει σοβαρές βλάβες.
Η συνταγή που προωθείται για τις χώρες που χρωστάνε πολλά όπως η Ελλάδα και εφαρμόστηκε σε Λετονία Ουγγαρία κλπ. είναι ‘μέτρα λιτότητας’. Η θεωρία λέει ότι μια περίοδος λιτότητας θα σταματήσει την αιμορραγία και θα επανέλθει η οικονομία με την οικονομική ανάκαμψη.
Αν δεν αντιμετωπιστεί όμως το θέμα της ενέργειας και αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με χρηματοοικονομικά μέτρα τότε αυτό θα μας φέρει πιο κοντά σε μεγαλύτερη κρίση. Είναι σαν να οδηγούμαστε σε έναν αργό στραγγαλισμό.
Η ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
Μετά πτώση της τιμή στα 30 δολάρια το βαρέλι και ενώ η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη κρίση μετά το 1930 η τιμή επανήλθε στα 80 δολάρια το βαρέλι αντί να έχει τιμή περίπου στα 15 δολάρια το βαρέλι. Αυτό συνέβη εξ αιτίας της ζήτησης
Τις τελευταίες δεκαετίες σαν ανθρωπότητα το μοντέλο ανάπτυξης (παραγωγή προϊόντων και βιομηχανία) βασίζονταν στην φθηνή ενέργεια. Με την άνοδο των τιμών του πετρελαίου οι τομείς των χρηματοοικονομικών, των ασφαλειών και των ακινήτων είναι αυτοί που βρίσκονται αέρα γιατί τα χρήματα μεταφέρθηκαν στην αγορά της ενέργειας. Η ενέργεια είναι το μόνο πραγματικό νόμισμα. Η αξία κάθε νομίσματος μέχρι τώρα βασίζονταν στην φθηνή ενέργεια. Κάτι που δείχνει να αγνοείται ή να αποκρύπτεται ηθελημένα.
Από δω και πέρα, στην παγκόσμια οικονομία όταν η προσφορά δεν θα μπορεί να καλύπτει την ζήτηση, οι τιμές θα εκτοξεύονται, θα ακολουθεί ύφεση και συρρίκνωση των οικονομιών και όταν θα ξεκινάει η ανάκαμψη στο σημείο που η προσφορά δεν θα καλύπτει την ζήτηση θα συμβαίνει το ίδιο. Μόνο που κάθε φορά το σημείο αυτό θα είναι χαμηλότερα. Στις αποδυναμωμένες οικονομίες της Ευρώπης ακόμα και η τιμή των 100 δολαρίων θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλες οικονομικές ζημιές.
Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς ότι θα υπάρξει οικονομική ανάκαμψη στην Ευρώπη. Μεγάλα ποσοστά ανεργίας, ελλειμματικοί κρατικοί ισολογισμοί και πληθωριστικές πιέσεις θα πιέζουν για μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου.
Η απάντηση είναι μόνο μία η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την οργάνωση των υποδομών ώστε να έχουμε υψηλές αποδόσεις και τα χρήματα που δίνονται για την αγορά ενέργειας δεν θα χάνονται.
Χωρίς την φθηνή ενέργεια για να τροφοδοτηθεί το συσσωρευμένο χρέος, η λιτότητα θα γίνει καθημερινή πραγματικότητα και δεν θα είναι μια βραχυπρόθεσμη λύση. Η πραγματικότητα είναι ότι η ζωή μας οδηγείται σιγά σε υποβάθμιση γιατί όλοι οι εισαγωγείς πετρελαίου σταδιακά θα γίνονται φτωχότεροι.

Δευτέρα 8 Μαρτίου 2010

Η ΚΙΝΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ

Η Ελλάδα είναι η πιο εξαρτημένη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το πετρέλαιο, τοποθετούνται συνεχώς εμπόδια στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δεν έχουν γίνει επενδύσεις για την εκμετάλλευση της γεωθερμίας, καρκινοβατούν προσπάθειες για βιομάζα και βιοκαύσιμα. Τι γίνεται όμως στην άλλη πλευρά της γης.
Η Κίνα, επίσημα πια, έχει γίνει ο μεγαλύτερος ‘παίκτης’ στην ενέργεια παγκοσμίως.
Η δυναμική της φαίνεται από τα παρακάτω στοιχεία: Η Κίνα προσθέτει κάθε χρόνο 100 gigawatts στην ενεργειακό δυναμικό της, όσο δηλαδή παράγει η Γερμανία στο σύνολό της. Το 2008, το 85% της ζήτησης του παγκόσμιου λιθάνθρακα χρησιμοποιήθηκε στην Κίνα και πρόσφατα ξεπέρασε τις Η.Π.Α. και βρίσκεται την πρώτη θέση των εκπομπών καυσαερίου στον πλανήτη. Το 2009 έγινε η πρώτη χώρα στην αγορά των αυτοκινήτων αγοράζοντας 13,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα.
Η κινέζικη κυβέρνηση ανησυχώντας για το πρόβλημα της βιωσιμότητας τα προηγούμενα χρόνια προσπάθησε να βελτιώσει τον τρόπο παραγωγής της ενέργειας κατασκευάζοντας «καθαρά» εργοστάσια λιγνίτη και κλείνοντας τα ρυπογόνα. Πάνω όμως από όλα αυτά Κίνα έγινε κι σημαντικός «παίκτης» και στην παγκόσμια αγορά στην τεχνολογία της ανανεώσιμης ενέργειας. Το ένα τρίτο όλων των φωτοβολταϊκών ου παράγονται παγκοσμίως είναι από κινέζικα εργοστάσια αφήνοντας την Γερμανία και την Ιαπωνία πίσω. Το 60% των ηλιακών θερμοσιφώνων που τοποθετούνται στον κόσμο γίνεται στην Κίνα και μάλιστα ανήκουν στην καλύτερη ποιότητα. Το 2004 οι ηλιακοί θερμοσίφωνες στην Κίνα κάλυπταν 60 εκατομμύρια τ.μ. και μέχρι το 2008 υπερδιπλασιάστηκαν ξεπερνώντας τα 130 εκατομμύρια τ.μ. Το 2005 είχε τοποθετημένα μόνο 1,2 GW ανεμογεννήτριες, τρία χρόνια όμως αργότερα έφτασε να έχει 12,2 GW δηλαδή δεκαπλάσια.
Η Κίνα επίσης είναι ο ηγέτης και στα υδροηλεκτρικά. Το 75% της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας καλύπτεται από αυτά. Το ένα τρίτο από τα υδροηλεκτρικά προέρχεται από μικρά υδροηλεκτρικά έργα των οποίων η παραγωγική ικανότητα έχει αυξηθεί από 8 σε 51 GW το 2008. Στην επαρχία της Κίνας 300 εκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν ηλεκτρική ενέργεια από τα μικρά υδροηλεκτρικά και τα οποία κατασκευάστηκαν από έναν οργανισμό για την ανακατασκευή της κινέζικης επαρχίας.
Η βιομάζα επίσης με την μορφή pellets έχει προωθηθεί, αντικαθιστώντας 146 εκατομμύρια σόμπες που έκαιγαν κάρβουνο. Από αυτό σώθηκαν 100 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι λιγνίτη. Άλλα 30 εκατομμύρια νοικοκυριά χρησιμοποιούν βιοκαύσιμα. Η παραγωγική δυνατότητα των βιοκαυσίμων είναι εκπληκτική. Η κοπριά από τα βοοειδή παράγει 1100 εκατομμύρια μετρικούς τόνους και περίπου 270 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι άχυρο χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ενέργειας.
Η Κίνα επίσης πειραματίζεται με το γλυκό σόργο, το οποίο είναι η βάση για την παραγωγή αιθανόλης που χρησιμοποιείται στις μεταφορές σε συνδυασμό με ταπιόκα και ζαχαροκάλαμα.
Με τους μέχρι τώρα ρυθμούς ανάπτυξης η Κίνα μπορεί να παράγει το 45-50% της παγκόσμιας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Κυριακή 7 Μαρτίου 2010

Νέες αναφορές για την υπερθέρμανση του πλανήτη

F.T.com
4 Μαρτίου 2010
Τα αποτελέσματα της παγκόσμιας υπερθέρμανσης είναι ισχυρότερα από αυτά που έχει προβλέψει η διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή (IPPC) του ΟΗΕ σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες που έχουν εκδοθεί μετά την σύνοδο της Κοπεγχάγης.
Μια διεθνής ερευνητική ομάδα υπο την ηγεσία του U.K Met Office ανέλυσε πάνω από 100 πρόσφατες επιστημονικές εργασίες για την ενημέρωση τηε αναφοράς του IPPC που έγινε το 2007.
Η αναφορά δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Willey Interdisciplinary Reviews: Climate Change και σε αυτήν αναφέρονται νέα «δακτυλικά αποτυπώματα» της ανθρώπινης λειτουργίας πάνω στον πλανήτη και τα οποία δεν είχαν καταγραφεί στην προηγούμενη αναφορά αλλά τώρα όμως το αποτελέσματα τους είναι ξεκάθαρα.
Ένα από αυτά είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο στην Ανταρκτική.
Υπάρχουν επίσης νέα στοιχεία για τους ωκεανούς το οποίο έχει πολλές συνέπειες. Οι υποτροπικές περιοχές του Ατλαντικού γίνονται πιο αλμυρές. Μια νέα αύξηση της αλατότητας θα προξενήσει αλλαγή των ρευμάτων των ωκεανών.
Ένα άλλο αποτέλεσμα της αύξησης της θερμοκρασίας των ωκεανών αυξάνει την εξάτμιση, που οδηγεί σε περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα και την αλλαγή των βροχοπτώσεων.
«Το σύνολο του κύκλο του νερού αλλάζει» δήλωσε ο Scott. Οι υγρές περιοχές έχουν την τάση να είναι πιο βροχερές και οι ξηρές περιοχές να γίνονται ξηρότερες.
Σε παγκόσμιο επίπεδο αυτό σημαίνει λιγότερες βροχοπτώσεις στις τροπικές περιοχές και περισσότερες βροχές σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη
Η αναθεώρηση αυτή βασίζεται σε μια σύγκριση των επιπτώσεων στο κλίμα που συμβαίνουν από τις ενέργειες του άνθρωπου σε σχέση με τα προβλήματα που θα προέκυπταν από την ηλιακή ακτινοβολία ή τις φυσικές διακυμάνσεις.
Μια άλλη ξεχωριστή μελέτη από ρώσους και αμερικάνους επιστήμονες που δημοσιεύεται στη journal Science, δείχνει ότι το μεθάνιο, ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, διαφεύγει από τον βυθό του Αρκτικού Ωκεανού γρηγορότερα από ότι είχε υπολογιστεί λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας