Η έκρηξη και η πυρκαγιά στην εξέδρα άντλησης πετρελαίου στον κόλπο του Μεξικού είναι μια θλιβερή υπενθύμιση για τους κινδύνους που συνεπάγεται η άντληση πετρελαίου από μεγάλα βάθη.
Δυστυχώς δεν είναι το πρώτο, ίσως όμως να είναι το πιο καταστροφικό. Από το 2001, 858 πυρκαγιές και εκρήξεις έχουν συμβεί στις εγκαταστάσεις άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόλπο του Μεξικού σύμφωνα με την αμερικάνικη υπηρεσία Minerals Management Service. To 1969 από μια υποθαλάσσια γεώτρηση μόλις 6 μίλια (9,6 χιλιόμετρα) από τις ακτές της Santa Barbara κάλυψε με πετρέλαιο παρθένες περιοχές και σκότωσε χιλιάδες ζώα.
Στις 6 Ιουλίου 1988 στην πλατφόρμα Piper Alpha στην Βόρεια Θάλασσα, γίνεται συμπύκνωση του φυσικού αερίου, προκαλείται έκρηξη και φωτιά από την οποία έχασαν την ζωή τους 167 άνθρωποι. Αυτό το ατύχημα οδήγησε στην αναμόρφωση του καθεστώτος ασφάλειας στις εξέδρες, μετά όμως την έκρηξη αυτή στην πλατφόρμα Horizon έδειξε ότι τελικά αυτά δεν ήταν αρκετά.
Η γεώτρηση Horizon στον κόλπο του Μεξικού έγινε από τον Ελβετικό κολοσσό Transocean, την μεγαλύτερη εταιρεία άντλησης πετρελαίου από μεγάλα βάθη, για λογαριασμό της BP. Ήταν σε βάθος 5000 ποδών (περίπου 1500μέτρα) και σε απόσταση 40μιλίων νοτιοανατολικά της Λουιζιάνα. Στις 20 Απριλίου η εξέδρα που έχει 700.000γαλόνια μετά από έκρηξη και πυρκαγιά βυθίζεται.
Η περιοχή είναι η βάση μιας ακμάζουσας βιομηχανίας αλιείας και ένα σημαντικό φυσικό καταφύγιο. Και αυτό που το κάνει ξεχωριστή είναι τα ασυνήθιστα χερσαία και θαλάσσια είδη που ζουν στην περιοχή και κυρίως στο δέλτα του ποταμού Μισισιπή. Εδώ βρίσκεται το 25% των αμερικανικών υγροτόπων. Η ανθρώπινη παρουσία είναι σπάνια και αυτό έδωσε την ευκαιρία στα πουλιά τα ψάρια και τα άλλα ζώα να πολλαπλασιάζονται.
Για τα πτηνά η χρονική στιγμή δεν θα μπορούσε να είναι η χειρότερη. Είναι η εποχή που κάνουν φωλιές στα έλη, και αναπαράγονται δηλαδή σε περιοχές που είναι ευάλωτες στο πετρέλαιο. Ο κατάλογος των ειδών που ενδέχεται να πληγεί περιλαμβάνει θαλασσοπούλια, παρυδάτια και υδρόβια πτηνά, όπως ερωδιοί, πελεκάνοι, αποδημητικά πτηνά που χρησιμοποιούν τους υγροτόπους του Κόλπου σαν ενδιάμεσο σταθμό , πούλια που ζούνε σε βράχια. Ανατολικά υπάρχουν θαλάσσια λιβάδια. Τα νερά του κόλπου ήδη αντιμετώπιζαν προβλήματα από τα λιπάσματα που έπεφταν από τις καλλιέργειες στην Νότια πλευρά των Η.Π.Α. Αρκετά θαλάσσια είδη, ήδη αντιμετώπιζαν προβλήματα επιβίωσης όπως ο ερυθρός τόνος. Αυτό το διάστημα ο τόνος γεννά τα αυγά του βορείως του Κόλπου του Μεξικού, εκεί δηλαδή που κατευθύνεται η μεγαλύτερη ποσότητα της διαρροής.
Η ομοσπονδιακή ακτοφυλακή με εντολή από την Αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας έχει αποκλείσει 60.000 τετραγωνικά μίλια από την αλιεία και τα σκάφη αναψυχής την οποία κάθε μέρα την αυξάνει. Όλα αυτά έχουν καταστρέψει οικονομικά τους κατοίκους της περιοχής . Η αλιεία και οι θαλάσσιες βιομηχανίες έχουν πληγεί σοβαρά και ο τουρισμός είναι υπό απειλή.
Αξιωματικοί της ακτοφυλακής αναφέρουν ότι:
Μόνο από τον αέρα μπορεί κανείς να αντιληφθεί το τεράστιο μέγεθος της καταστροφής και την απελπισία της κατάστασης. Η μυρωδιά του αργού πετρελαίου φτάνει μέχρι τα 1500πόδια πάνω από την θάλασσα. Τόσο σοβαρή είναι η μόλυνση όχι μόνο από το πετρέλαιο αλλά και από τα 910.000γαλόνια τοξικών που έχουν ριχθεί για την διασπορά των πετρελαιοειδών. Αυτό που τονίζουν είναι ότι η διαρροή είναι πολύ διαφορετική από μια διαρροή δεξαμενόπλοιου όπου όλα είναι συγκεντρωμένα στην επιφάνεια. Είναι μια άμορφη μάζα σε χρώματα μπλε, μαύρες σκιές, ασημί ραβδώσεις στο βάθος και η επιφάνεια της θάλασσας να μοιάζει σαν να έχει μετατραπεί σε σκουριά. Αυτή η διαρροή δεν είναι μόνο οριζόντια αλλά είναι απλωμένη και κάθετα σαν πίδακας νερού. Είναι κάτι που δεν έχουμε δει μέχρι σήμερα.
Η παραγωγή πετρελαίου στην Εξέδρα κυμαινόταν από 5000-25000 βαρέλια ημερησίως. Υπολογίζεται δε ότι οριστικό κλείσιμο της διαρροής θα γίνει σε τρεις μήνες πράγμα που σημαίνει ότι περίπου 94 εκατομμύρια βαρέλια θα χυθούν στον Κόλπο του Μεξικού. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύθηκαν από την US Geological Survey.Η ποσότητα που είναι στην επιφάνεια μέχρι σήμερα καλύπτει 29000 τετραγωνικά μίλια με την αποτυχία να κλείσει με διοχέτευση λάσπης τσιμέντου στο τέλος Μαΐου η επόμενη πιθανή ημερομηνία για να κλείσει η παροχή είναι μέσα στον Αύγουστο. Αυτό που είναι όμως το πιο τρομακτικό, μετά την αποτυχία της τελευταίας προσπάθειας να κλείσει η διαρροή, η δήλωση του επικεφαλής της B.P. ότι «δεν μπορούμε να σταματήσουμε την διαρροή».
Αν δεν μπορέσουν να κλείσουν την διαρροή μέχρι τον Αύγουστο τότε το πετρέλαιο θα φτάσει στον Ατλαντικό ωκεανό. Οι προσπάθειες τώρα θα πρέπει να ενταθούν πριν αρχίσει η εποχή των τυφώνων. Ήδη οι μετεωρολόγοι προβλέπουν ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό τυφώνων στην περιοχή κατά την διάρκεια των επόμενων έξι μηνών. Αν το πετρέλαιο εξακολουθεί να εξαπλώνεται στην θάλασσα, ένας τυφώνας θα το διασπείρει σε περισσότερες βαλτώδεις και παράκτιες περιοχές.
Οι ανακρίσεις που διεξάγει το αμερικανικό κογκρέσο έφεραν στο φως τα λάθη και τις ασυνεννοησίες μεταξύ της B.P. και της Transocean. Είχαν αρκετές προειδοποιήσεις πριν την έκρηξη και το θάνατο των 11 εργαζομένων. Υπήρχαν προβλήματα στις δοκιμές πίεσης του φρεατίου άντλησης, τα οποία παρέλειψαν να αναφέρουν. Επιπλέον η B.P. και η Transocean διαφώνησαν και το πώς θα χειριστούν το πρόβλημα περίπου 11 ώρες πριν την έκρηξη.
Το αποτέλεσμα δείχνει ότι παρ ‘όλο που οι εταιρείες αυτές είναι κολοσσοί, έχουν την κορυφαία τεχνογνωσία στον χώρο τους, αυτό δεν είναι αρκετό για να εξασφαλίσουν μια άντληση ασφαλή για το περιβάλλον. Η πετρελαιοκηλίδα κοστίζει καθημερινά στην B.P. 22 εκατομμύρια δολάρια, όταν η μέση ημερήσια κερδοφορία είναι 45 εκατομμύρια δολάρια. Το κόστος βασίζεται στην ποσότητα που έχει διαρρεύσει στη θάλασσα. Αυτό όμως αμφισβητείται. Η Carol Browner, βοηθός του προέδρου Obama για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή ,δήλωσε ότι μέχρις ότου να δημοσιεύσουν κυβερνητικοί οργανισμοί την ακριβή ποσότητα της διαρροής, η B.P.είχε παίξει σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό της ποσότητας και κατηγόρησε την B.P. για υποβάθμιση των ποσοτήτων. Η B.P αντιμετωπίζει πρόστιμα που μπορούν να την οδηγήσουν σε χρεοκοπία. Ήδη υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ του διευθύνοντος συμβούλου της B.P. ο οποίος μετρά το πετρέλαιο στην επιφάνια της θάλασσας και των μελετητών και επιστημόνων των πανεπιστημίων της Florida, της Georgia και του Mississippi, οι οποίοι δηλώνουν ότι έχουν εντοπιστεί τεράστια λοφία 120 μέτρων σε απόσταση 50μιλίων από την εξέδρα.
Η μεγαλύτερη διαρροή στην θάλασσα μέχρι σήμερα, ήταν από την Exxon Valdez στο ατύχημα στην Αλάσκα. Η διαρροή στην Αλάσκα αποτελεί μέτρο σύγκρισης για να αξιολογούνται τα ατυχήματα που γίνονταν μέχρι σήμερα. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της καταστροφής, η ποσότητα που αναμένεται ότι θα διαρρεύσει στην θάλασσα είναι οκτώ φορές η ποσότητα του Exxon Valdez.
Για πολλές κυβερνήσεις, οι υπεράκτιες αντλήσεις πετρελαίου αποτέλεσαν διέξοδο για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε πετρέλαιο. Έγιναν θέμα διαμάχης στις εκλογές. Μετρήθηκαν για να υπολογιστούν τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου. Ο κίνδυνος υποτιμήθηκε και το κόστος ακόμα δεν είναι ορατό. Αν μια τέτοια γεώτρηση μπορεί να καταστρέψει μια από τις ομορφότερες περιοχές στον κόσμο, αν καταστρέψει οικονομικά ανθρώπους και εταιρείες τότε άμεσα θα πρέπει να αναθεωρηθούν όλες οι στρατηγικές παραγωγής και χρήσης της ενέργειας. Η αλόγιστη συμπεριφορά στο περιβάλλον δεν θα μείνει ατιμώρητη.
Τα στοιχεία αντλήθηκαν από τα ηλεκτρονικά μέσα Telegraph, Bloomberg TIMES ON LINE Guardian.
